سازمان فضایی ایران به منظور تشویق به ترویج دانش و فناوری فضایی و با هدف برگزاری جشنی با شکوهتر در روز جهانی نجوم، اولین جشنواره وبسایتها و وبلاگهای فضایی را برگزار میکند.
از کلیه مدیران وبسایتها و یا وبلاگهایی که محتوای نشریه الکترونیکی آنها شامل مضامین فضایی و نجومی است دعوت میشود حداکثر تا تاریخ 15 فروردین 1386، با تکمیل فرم درخواست در سایت سازمان فضایی ایران نسبت به ثبتنام جهت شرکت در مسابقه اقدام فرمایند.
این اجرام شگفت انگیز که با نام نواختر شناخته میشوند، جزو دسته خاصی از ستارههای متغیر به نام CVها یا متغیرهای فاجعهبار محسوب میشوند. قدیمـیترین گزارش ثبت یک ستاره نو (نواختر) به حدود ۱۳۴ قبل از میلاد باز میگردد. نواخترها به کمک طیف و افزایش نــــورانیت ظاهریشان به آسانی شناخته میشوند. میزان تغییرات درخشندگی آنها ممکن است بیـن ۸-۱۵ قـدر نوسان داشته باشد.
در این دسته از ستارگان متغیر فورانهای ناشی از فرایندهای هستهای در لایههای سطحی ستاره (نواختر) یا در اعماق آنها (ابرنواختر) روی می دهد. معمولا در یک انفجار نواختری شاهد یک مجموعهی دو مولفهای بسیار نزدیک با تناوب ۰/۰۵ تا ۲۳۰ روز هستیم که مولفهی اصلی آن یک کوتولهی سفید و مولفهی دوم آن ستارهای خورشید مانند است. با تحول این سیستم، فرایند انتقال جرم از ستارهی خورشید مانند به سطح کوتوله آغاز می گردد که منجر به تشکیل قرص برافزایشی، پیرامون کوتوله سفید خواهد شد. کوتولهی سفید چگال، نیروی گرانشی زیادی وارد میکند. با ادامه فرایند انتقال جرم، مواد لایه لایه روی یکدیگر قرار میگیرند و به تدریج لایههای زیرین فشردهتر میشوند. به این ترتیب کم کم شرایط لازم برای آغاز فرایند هستهای در سطح کوتوله فراهم میگردد. آغاز این فرایند همراه با پرتاب پوستههای بیرونی ستاره به فضاست که به موازات آن دامنه نورانیت ستاره افزایش مییابد.
قدر این نواختر همان طور که درآسمان ایران نیز به خوبی آشکار بود، صبحدم روز یک اسفند تا
حدود ۵ کاهش پیدا کرده بود. برای دیدار با این نواختر باید به هنگام صبحگاه به سمت جنوب- جنوب شرقی آسمان بایستید و در محدودهی صورت فلکی عقرب این ستاره را بیابید. اما برای رصد دقیق این ستاره میتوانید، از یک دوربین دوچشمی کوچک یا حتی از منظریاب تلسکوپتان استفاده کنید. و حتماً گزارش دقیقی را از تغییرات نور این ستاره به همراه مشخصات ابزار رصدی، طول و عرض جغرافیایی رصدگاه و... بنویسید. نواختر به سرعت در حال کم نور شدن است اما تا دو سه هفته آینده کماکان در حد دید دوربینهای دوچشمی و تلسکوپهای کوچک باقی خواهند ماند.
برای رصدگران متغیرها و جویندگان نواختر در سراسر دنیا فرصتی استثنایی برای مشاهدهی یکی از درخشانترین نواخترهای سالهای اخیر پیش آمده است. رصدگران باتجربه پیوسته به تخمین قدر این نواختر میپردازند و بسیاری گزارشهای دقیق خود را به انجمن معتبر رصدگران متغیر (AAVSO) میفرستند. برای تخمین قدر این نواختر می توانید از ستاره های H و N قوس کمک بگیرید. گزارشهای دقیق رصدی را برای ما بفرستید.
*****
منبع : سایت رسمی مجله ی نجوم